تهویه گلخانه در تابستان و اهمیت سیستم تهویه

گیاهان نیز همچون موجودات دیگر متابولیسم مخصوص به خود را دارند و تحت شرایط مختلف این سوخت ‌و ساز را تنظیم می‌کنند. با تغییر دمای محیط، گیاهان با تغییر در متابولیسم خود به آن پاسخ می‌دهند و حتی ممکن است فعالیت خود را کم یا زیاد کنند. به همین دلیل اگر صاحب یک گلخانه هستید و می‌خواهید تولیدات خود را افزایش دهید، بهتر است به تهویه گلخانه در تابستان و روزهای گرم توجه ویژه‌ای داشته باشید تا هم سلامت گیاهان حفظ شود و هم اینکه بهره‌وری افزایش پیدا کند.

تهویه گلخانه

 منظور از عمل تهویه گلخانه مرتبط شدن هوای داخلی و بیرون از گلخانه است که علاوه بر مبادله هوایی در به وجود آمدن تهیه دی اکسیدکربن برای عمل فتوسنتز با کنترل کردن دما در محیط گلخانه که اگر دمای محیط بالاتر از 35 درجه باشد باعث آسیب دیدگی گیاهان می شود.

همچنین با تعادل رطوبتی مخصوصاً در فصل زمستان که در سالن های پرورش قارچ به رطوبت بالاتری نیاز دارند باعث بالا رفتن افزایش بخار آب بر روی گیاهان می شود که این بخار آب روی برگ ها به جوانه زدن هاگ های قارچ کمک می کند. این نوع تهویه که باعث یکسان نگهداشتن دما و هوا در محیط می شود به گیاهان اجازه رشد و عملکرد بهتری را می دهد.

اهمیت تهویه گلخانه در تابستان

 آیا تا به ‌حال زمانی که به مسافرت رفته‌اید، گیاهان خود را زیر نور تیز آفتاب فراموش کرده‌اید؟ احتمالاً زمانی که از سفر برگشته‌اید با منظره ناخوشایندی روبه‌رو شده باشید که در آن گیاهان شما همه پلاسیده شده‌اند.

در حالت عادی، آب از سطح گیاهان تبخیر شده و آب درون سلول‌های گیاهی با آن جایگزین می‌شود. زمانی که هوا بسیار گرم باشد، آب بیشتری از بافت گیاهی شروع به تبخیر می‌کند. این میزان به ‌قدری است که آب وارد شده به گیاهان نمی‌تواند هدررفت آب را جبران کند. به همین دلیل گیاه پلاسیده می‌شود.

سلول‌های گیاهی سرشار از آب هستند و به همین دلیل کشیده شده تا محکم بایستند. زمانی که آب از درون این سلول‌ها تبخیر می‌شود، استحکام آن‌ها از بین رفته و خمیده می‌شوند. در این حالت می‌گوییم که گیاهان پلاسیده شده‌اند.

معمولاً اگر بلافاصله به آنها آب کافی بدهیم، توان خود را پیدا می‌کنند اما اگر زمان زیادی طول بکشد، گیاه ممکن است بمیرد. به همین دلیل در یک گلخانه استاندارد، با کمک تهویه بایستی هوای موجود در محیط جریان پیدا کند تا دما به اندازه مناسب کاهش یابد.

از طرف دیگر گیاهان باید خود را در شرایط مناسبی احساس کنند تا بتوانند برگ و گل بدهند یا حتی گرده ‌افشانی بکنند. زمانی که این شرایط مطلوب فراهم نباشد، گیاه انرژی خود را بر روی بقا فردی می‌گذارد و دیگر به دنبال پراکنش گرده‌ها به محیط اطراف نخواهد بود. همچنین ممکن است برگ‌های خود را کم کند تا بتواند در شرایط نامطلوب زنده بماند.

بیشتر بخوانید : هزینه ساخت گلخانه

حداکثر دمای مناسب گلخانه در تابستان

 در ابتدا شما باید بدانید که چه گیاهی را درون گلخانه کشت داده‌اید تا بر اساس آن دمای مناسب را تنظیم کنید. هر گیاهی در دمای مشخص و منحصر به ‌فردی بهینه عمل می‌کند. با این‌ حال دمای 26 تا 29 درجه برای رشد بهینه گیاه مناسب است.

در نظر داشته باشید که اگر دمای هوا در روز بیشتر از 32 درجه و در شب نیز بالای 24 درجه باشد، گیاه دچار مشکل خواهد شد. شما برای تنظیم درست باید اطلاع دقیقی از شرایط و دمای گلخانه داشته باشید که با تهیه یک ترموکوپل می‌توانید از تغییرات دمایی باخبر شوید. با توجه ‌به نتایجی که توسط این ترموکوپل ارائه می‌شود، باید دمای گلخانه را تنظیم کنید.

برای تنظیم دمای داخل گلخانه، استفاده از سقف مناسب و عایق نیز می‌تواند مناسب باشد. با این ‌حال عایق نباید از نور محیط کم کند. اگر می خواهید در مورد گرم کردن گلخانه اطلاعاتی را کسب کنید، به شما توصیه می کنیم مقاله گرمایش گلخانه را مطالعه کنید.

فواید سیستم تهویه گلخانه

این دسته از سیستم‌ها دارای قابلیت‌های ویژه‌ای برای حفظ سلامت محیط گلخانه هستند. در یک محیط مرطوب و گرم، باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌های مختلفی مجال رشد پیدا می‌کنند و ممکن است برای سلامت گیاه مضر باشند. با تهویه دما و هوای گلخانه می‌توان از تجمع رطوبت اضافی در محیط کم کرد و حتی دما را به حد مطلوب رساند تا دیگر مشکلی وجود نداشته باشد.

تهویه گلخانه در تابستان، دما و رطوبت را در حدی که برای گیاه مناسب است نگه می‌دارد. پس اگر گیاهی داشته باشید که شرایط خاصی را نیاز داشته باشد باید از تهویه گلخانه استفاده کنید تا از بین نرود.

این تهویه‌ها همچنین می‌توانند دی‌اکسیدکربن مورد نیاز گیاهان را نیز تولید کند. به همین دلیل به فتوسنتز گیاهان کمک می‌کند. در عمل فتوسنتز، گیاهان از محیط اطراف خود این گاز را دریافت کرده و طی فرایند تثبیت آن را به قند تبدیل می‌کنند. گیاهان برای تأمین انرژی این کار از نور خورشید بهره می‌برند. پس از تثبیت دی‌اکسیدکربن، قندها در مناطق ذخیره‌ای گیاه قرار می‌گیرند. با افزایش این گاز که ماده اولیه تولید قند است، می‌توان بر میزان فتوسنتز و تولید قند گیاهان کمک کرد.

گیاهان تحت شرایط خاصی متابولیسم مخصوصی را از خود نشان می‌دهند. به همین دلیل زمانی که دما و رطوبت محیط تغییر کند، متابولیسم نیز تغییر خواهد کرد و در نتیجه رفتار گیاهان عوض خواهد شد. اگر گیاهان در شرایط مطلوبی قرار داشته باشند، می‌توانند بخش خوبی از انرژی را بر روی رشد و گرده‌ افشانی سرمایه‌ گذاری کنند. از طرف دیگر در صورت استفاده ‌نکردن از تهویه گلخانه در تابستان، نیازی به رشد ندیده و بیشتر انرژی را برای هماهنگ شدن با محیط تلف می‌کند.

             فواید سیستم تهویه گلخانه

تأثیر دمای بالا در گلخانه

همان‌طور که در بالاتر نیز اشاره شد، گیاهان تحت شرایط خاصی گرده‌ افشانی را انجام می‌دهند. این عمل برای گیاهان مصرف انرژی بالایی دارد و اگر شرایط مطلوب نباشد، اصلاً گیاه به این سمت حرکت نمی‌کند و یک گرده ‌افشانی ضعیف را از خود نشان می‌دهد.

دمای بالای در گلخانه ‌هایی که بدون سیستم تهویه هستند نیز می‌تواند منجر به کاهش کیفیت محصولات تولیدی شود. به طور مثال استحکام ساقه گیاهان در اثر گرما و تبخیر آب به ‌شدت کاهش پیدا می‌کند. اندازه گل کاهش یافته و همین‌طور زمان گلدهی دچار تأخیر می‌شود. جوانه‌ هایی که در این شرایط ایجاد می‌شوند نیز به ‌آسانی از بین می‌روند.

روش‌ های لازم برای رسیدن به دمای مطلوب گلخانه در تابستان

سوالی که برای همه ممکن است پیش بیاید این است که دمای هوای گلخانه چقدر باید باشد؟ روش ‌های مختلفی برای کاهش دمای محیط یا تنظیم دمای گلخانه خانگی در فصل تابستان وجود دارد که توجه به آن برای سلامت گیاهان بسیار ضروری است. در این فصل دمای داخل گلخانه، به دلیل اینکه یک فضای بسته است، تقریباً 11 درجه بیشتر از محیط اطراف است. به همین دلیل باید این دما را تا حد امکان کاهش داد.

اولین راه برای تنظیم دمای گلخانه خانگی، استفاده از دستگاه‌ های فن گلخانه است که با خرید از شرکت‌ های معتبر می‌توانید از بابت تنظیم دمای محیط مطمئن باشید. بسته به نوع گیاهی که دارید، شما می‌توانید دمای مطلوب را تنظیم کنید و خود سیستم این دما را ایجاد خواهد کرد.

در کنار استفاده از تهویه، شما می‌تواند از انرژی تابشی که به محیط وارد می‌شود نیز کم کنید. نور خورشید حامل انرژی است و زمانی که به اجسام برخورد می‌کند انرژی خود را به آن‌ها منتقل می‌کند. اگر بتوانید نوری که به محیط وارد می‌شود را کاهش دهید، دما را به ‌راحتی تنظیم خواهید کرد و تهویه نیز انرژی کمتری مصرف می‌کند.

این مقالات را از دست ندهید :  خنک سازی گلخانه

با استفاده از روش‌ های خنک ‌کردن تبخیری، گلخانه ‌هایی که در مناطق گرم وجود دارند می‌توانند در فصول داغ نیز خنک شوند. در این روش از سیستم ‌های مخصوصی مانند فن و پوشال استفاده می‌شود. در سیستم فن، هوای داخل گلخانه به بیرون کشیده می‌شود و با استفاده از پوشال می‌توان هوا را عبور داد و آب را تبخیر کرد.

با پاشیدن آب بر روی سقف گلخانه، دمای محیط تا حد خوبی پایین می‌آید، چرا که آب گرما را جذب محیط می‌کند. همچنین با داشتن پنجره و یک خروجی مناسب، نه ‌تنها به جابه‌ جایی هوا کمک می‌شود، بلکه دی ‌اکسیدکربن مورد نیاز نیز وارد گلخانه می‌شود.

روش‌ های کاربردی در تهویه هوای گلخانه در هوای گرم

روش های تهویه گلخانه در تابستان

به کمک راهکارهای دیگر، شما می‌توانید دمای گلخانه را کاهش دهید. در سیستم عبور آب از درون عمق زمین، آب از زیر یا اطراف گلخانه رد خواهد شد و گرما را به خود جذب می‌کند. در ادامه این آب به بیرون از سیستم جریان پیدا کرده و دوباره خنک می‌شود. با برگشت آب به محیط اطراف گلخانه، تبادل گرمایی انجام شده و دمای گلخانه کاهش پیدا می‌کند.

زمانی که از روش پاشیدن آب بر روی سقف گلخانه استفاده می‌کنید، باید در نظر داشته باشید که از نظر میزان آب مصرفی در مضیقه نباشید، چرا که این روش آب زیادی را مصرف می‌کند. با پاشیدن آن بر روی سقف، اشعه مادون ‌قرمز به آب برخورد کرده و انرژی خود را به آن می‌دهد. این کار باعث می‌شود که انرژی موجود در این طیف به داخل گلخانه راه پیدا نکند.

برای سیستم خنک ‌کردن با روش تبخیر، شما می‌ توانید از مه پاش‌ ها نیز استفاده کنید. این سیستم‌ ها آب را به ذرات بسیار ریزی تجزیه می‌کند که به ‌محض برخورد با هوای گرم سریعاً تبخیر می‌شوند. با استفاده از این سیستم، شما می‌توانید دما را تا حد مطلوبی کاهش دهید. زمانی که رطوبت محیط زیر 50 درصد و دمای محیط نیز بالای 27 درجه باشد، با استفاده از این روش، تغییر دما را کاملاً احساس خواهید کرد. با این‌ حال برای استفاده از این روش رطوبت باید پایین باشد، چرا که اگر تراکم بخارات آب در محیط بالا باشد، آب ‌های وارد شده به محیط با مه پاش با نرخ کمی تبخیر خواهند شد.

این مقالات را از دست ندهید :  سیستم مه پاش گلخانه

پارامترهای تعیین کننده سیستم تهویه گلخانه

برای تنظیم تهویه گلخانه باید پارامترها و فاکتورهای مختلفی را در نظر داشته باشید تا دچار مشکل نشوید.

ابتدا باید متراژ گلخانه را در دست داشته باشید. اگر گلخانه شما بسیار بزرگ باشد، عملاً از سیستم تهویه قوی ‌تری باید استفاده کنید و استفاده از چند پنجره شاید برای تهویه کافی نباشد چون مناطق میانی جریان هوای کمتری خواهند داشت. 

از طرف دیگر شکل گلخانه نیز بسیار بر روی انتخاب سیستم تهویه اثرگذار است. در قدم بعدی شما باید نوع دستگاه ‌هایی را که استفاده می‌کنید تعیین کنید. بر اساس بودجه‌ ای که دارید می‌ توانید از هواسازهای داخلی یا خارجی استفاده کنید یا حتی مه پاش، فن یا پوشال تهیه کنید. بهتر است که از سیستم مناسبی استفاده کنید تا در آینده نیازی به تعمیر آن نداشته باشید. اگر در ابتدای کار بر روی تجهیزات خود سرمایه‌ گذاری کنید، در آینده به مشکل کمتری برخورد می‌ کنید و می‌ توانید سرمایه خود را صرف تعمیر تجهیزات خراب نکنید.

به همین دلیل، برند سازنده دستگاه نیز مهم است. بهتر است که تجهیزات را از بهترین برندهای موجود در بازار تهیه کنید تا هم از کیفیت امکانات بهره‌مند شوید و هم اینکه خدمات پس از فروش داشته باشد. با این‌ حال برحسب بودجه‌ ای که دارید، انتخاب یک برند معمولی نیز می‌ تواند کاربردی باشد. نیازی نیست که حتماً سرمایه خود را بر روی شرکت‌ های خارجی بگذارید.

در آخر نیز باید گفت که نوع گونه گیاهی اهمیت بالایی دارد. گیاهان مختلف هر کدام شرایط متفاوتی برای رشد طلب می‌کنند و قبل از هر چیز باید ببینید که آیا توانایی تأمین شرایط را دارید یا نه. به همین دلیل، بسته به نوع گیاه باید دستگاه مورد نظر خود را تهیه کنید.

این مقالات را از دست ندهید :  تجهیزات گلخانه

دریچه سقفی گلخانه

یکی از ساده ‌ترین راه‌ ها برای تنظیم دمای داخل گلخانه یا همان رفع کمبود اکسیژن در گلخانه استفاده از دریچه ‌های تعبیه شده بر روی گلخانه است. این دریچه‌ ها بر روی سقف یا اطراف گلخانه وجود دارند و می‌ توانید آنها‌ را در صورت نیاز باز کنید. بهتر است که این دریچه‌ ها را با توری مشبک مجهز کنید تا زمانی که باز هستند حیوانات وارد گلخانه نشوند. از طرفی دریچه ‌های جدید این امکان را دارند که در زمان ‌های مشخصی از روز باز شوند و تبادل دمایی را انجام دهند.

این دریچه‌ ها علاوه بر جابه‌جایی دما و کاهش گرمای محیط، به انتقال گاز دی‌اکسیدکربن به محیط کمک می‌کند. همان‌ طور که در بالا نیز گفته شد، گیاهان برای رشد و تولید قند به این گاز احتیاج دارند. در حالت طبیعی بهتر است که این دریچه‌ ها در طول روز باز باشند تا این گاز از محیط اطراف به داخل سیستم گلخانه وارد شده و تولید قند انجام گیرد. در هنگام شب، گیاهان به دلیل نبود نور خورشید قند تولید نمی‌کنند و به همین دلیل چرخه تثبیت اکسیژن نیز انجام نمی‌شود.

دریچه‌ ها سبب می‌شوند که رطوبت موجود در محیط کاهش بیابد، چرا که این به محیط خارج از گلخانه برده می‌شود. به همین دلیل بهتر است که رطوبت را در محیط ایجاد کنیم، چرا که با بالا بردن آن گیاهان بهتر می‌توانند با دمای بالای داخل گلخانه مبارزه کنند.

نحوه نصب تهویه هوا 

 عمل نصب دستگاه تهویه باید به بالاترین ارتفاع گیاه باشد این نوع تهویه در جهت مخالف باد قرار میگیرد تا گیاهان به طور مستقیم در جریان و حرکت هوایی قرار نگیرند.

 انواع تهویه

 تهویه انواع مختلفی دارد که در ادامه مطلب به آن اشاره میکنیم. البته ما در این مطلب یک تهویه را مورد بحث قرار میدهیم.

1. تهویه هوای تابستانی :

که هدف آن جلوگیری از زیاد شدن دمای هوایی در سالن پرورش گیاهان است. اصل عمل بر روی این تهویه ها هوایی است که به طور مستقیم ما بین گیاهان و خاک حرکت می کند تا از زیاد شدن دما در اطراف گیاهان مانع شود.

انواع تهویه هوای تابستانی

الف : تهویه به صورت طبیعی :

 حرکت کرن هوا به صورت طبیعی که با وارد شدن فشار زیاد از بیرون به داخل گلخانه انجام می شود، منبع این نوع تهویه با پنجره سقفی گلخانه به وسیله انرژی خورشیدی باعث گرم شدن لوازم داخلی موجود در گلخانه می شود. هوای گرم به دلیل سبکی به سمت بالا می رود و از پنجره خارج می شود که حالت دودکش عمل می کند.

هر چه میزان هوای داخل و خارج در سالن پرورش گیاهان متفاوت باشد سرعت عمل تهویه در هوا بالاتر می رود. همانطور که گفته شد عمل تهویه طبیعی از راه پنجره سقفی زمانی موثر است که میزان مساحت هر پنجره تا یک سوم مساحت کف گلخانه باشد.

به طور مثال اگر در یک گلخانه 120 متری مساحت هر پنجره 400 متر مربع باشد مساحت پنجره سقفی گلخانه باید یک پنجم مساحت کف گلخانه باشد اگر عرض در گلخانه پایین تر از 2/7 متر باشد از پنجره های سقفی در سالن پرورش گیاهان بزرگ تر به پنجره های جانبی نیاز است.

عواملی که در تهویه طبیعی انجام می شود به کار گذاشتن پنجره ها در محلی مناسبی در گلخانه است. 

ب : فن تهویه گلخانه  :

فن برای جابجایی هوا در گلخانه انجام می شود و با استفاده از هوای تازه ای که جایگزین هوای خارج شده توسط فن انجام می شود را از طریق پنجره ها به بیرون هدایت می کند.

خرید فن از گرماسازه شرق

ابعاد و اندازه این پنجره ها باید بین 1.2 تا 1.5 برابر بزرگ تر از چهارچوب هواکش فن میباشد تا هوای کافی در گلخانه قرار گیرد.

محاسبه تعداد فن گلخانه

در این روش که مقدار فضا در سالن پرورش گیاهان اندازه گیری می شود مقدار هوایی که در هر دقیقه از سالن پرورش گیاهان خارج می شود برابر مقدار فضای گلخانه است بنابراین کاری که فن ها در این بازه زمانی انجام می دهند خارج کردن این مقدار حجم هوایی از سالن پرورش گیاهان است.

ظرفیت فن ها باید طوری باشند که بتوانند مقدار هوای گرم شده را به بیرون خارج کند که بهترین کار برای ظرفیت سازی و هواسازی خرید کردن 2 فن ظرفیت تقریبا مساوی است تا در صورت از کار افتادن یک فن بتوان از فن دیگر استفاده کرد.

نتیجه گیری

 در گلخانه ها برای جابجایی هوا و جلوگیری از خراب شدن و پوسیدگی گیاهان از تهویه هوا به صورت طبیعی و فن استفاده می شود که باعث رشد سریع گیاهان و مطبوع شدن هوای گلخانه می شود. 

در صنعت گلخانه یکی از مهمترین‌ مواردی که باید به آن توجه کنیم، تهویه هوای گلخانه در فصول گرم است. همان‌ طور که در بالا نیز گفته شد، گیاهان به دما و رطوبت خاصی برای عمل نیاز دارند و تغییر این شرایط تنها به ضرر تولیدکننده و گیاهان تمام خواهد شد. اگر دمای محیط از حد مطلوب بالاتر برود، ساقه ‌ها استحکام خود را از دست داده، گل‌ ها به‌ خوبی تشکیل نمی ‌شوند و حتی زود می‌میرند. از طرف دیگر گرده ‌افشانی صورت نمی‌گیرد.

روش‌ های مختلفی برای تهویه گلخانه در تابستان وجود دارد که از جمله این موارد می‌توان به تهویه با دریچه‌ های گلخانه، استفاده از فن و پوشال، مه پاشی، پاشیدن آب به سقف گلخانه، کاهش نور ورودی به داخل گلخانه و عبور آب از عمق زمین اشاره کرد. شما با در نظر داشتن شرایط فیزیکی گلخانه خود و همچنین آگاهی از شرایط گیاهی که قرار است در آن بکارید، باید سیستم تهویه خود را انتخاب کنید. امیدواریم که این متن به دانش شما در این زمینه کمک کرده باشد. بهتر است برای اطلاعات بیشتر به شرکت‌ هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند سر بزنید.

سوالات متداول 

1. به چه دلیل هوای گرم به سمت بالا حرکت می کند؟

هوای گرم به دلیل سبکی به سمت بالا می رود و از پنجره خارج می شود که حالت دودکش عمل می کند.

جهت سفارش تهویه گلخانه با کارشناسان فروش گرماسازه شرق تماس حاصل فرمائید. (38482273-051).